بودو (budo:武道)

در ابتدا باید گفت و تاکید کرد که درک بودو فراتر از کلمات هست که در بیان واقعیت های غیر قابل توصیف محدودند .درک بودو بطور مستقیم مربوط به تجربیات یک جنگجو معنوی است . این مطلب تنها یک توصیف مفهومی از آن را ارائه می دهد.

کلمه بودو (budo) از دو کلمه بو (bu : 武   ) به معنای جنگ  و دو (do: 道) به معنای راه یا مسیر مشتق شده و به معنای راه جنگ است. شخصیت کانچی بو (武) نیز از دو ریشه  توقف (止) و نیزه (戈) مشتق شده است که مفهوم آن استفاده از مهارت های رزمی برای متوقف کردن خشونت و حفظ صلح است. دو(do) به این مفهوم است که یک مسیر زندگی وجود دارد. دو در زمینه گرایی  ژاپنی یک اصطلاح تجربی به مفهوم ممارست در یک مسیر زندگی  می باشد که این روند با انضباط فرهنگی از طریق یک فرم هنری مشخص محقق میشود .

 بودو اندیشه ای  برای ساختاربندی رویدادهاست .آنان را به نقد فلسفی می گیرد ،سپس مسیری را برای تحقق آنان دنبال میکند.

بوجوتسو(Bujutsu)

بودو یک فلسفه و مسیر زندگی است که از هنرهای رزمی  بوجوتسو(Bujutsu) به عنوان روشی برای بهبود خود استفاده می کند. بوجوتسو به هنر های رزمی سامورایی اشاره دارد و اصلاحی هست همانند چتر که سایه اش همه هنرهای رزمی ژاپنی مانند جوجوتسو(جوجیتسو) ، کن جوتسو و… را پوشش میدهد. اصطلاح بوجوتسو  از دو واژه های ژاپنی  بو(Bu) به معنای جنگ  و جوتسو(jutsu)   به معنای تکنیک یا هنر  مشتق شده و به معنای هنر رزمی یا تکنیک رزمی است .

بنابراین بودو به معنای راه جنگ و بوجوتسو به معنای هنر رزمی می باشد. هرچند هردو درغرب هنرهای رزمی  ترجمه شده اند .اما  تفاوت کاملا ظریفی دارند.در حالی که بوجوتسو فقط به بخش فیزیکی مبارزه توجه دارد (مثلا ، چگونه دشمن را شکست بزرگی داد) یعنی همان هنری که با تمرین بدست می اید.

اما بودو هم به اندیشه  و هم به اینکه چگونه  باید خود را توسعه داد توجه کاملی دارد یعنی شیوه زندگی شما و مسیری که با تمرین بوجوتسو برای خود میسازید.با اینکه بودو ریشه در بوجوتسو دارد هدف از بودو خدمت به مبارز در میدان جنگ  نبود بلکه ابزارهایی برای تغییر تمرین کننده بود.

بنابراین هدف بودو  خود بهسازی بود.

درنتیجه قصد بودو پیروی از دو(مسیر)  برای توسعه ویژگی های ساتوری ( Satori:悟り) یعنی روشنگری ،فودُشین ( Fudoshin:不動心) یعنی ذهنی استوار ، موگا موشین ( Muga-mushin:無我無心) یعنی عاری از نفس ، در  درون تمرین کننده بود .

و برای رسیدن به این اهداف  اولویت هایِ ممارست در بودو به شرح زیر بود:

۱-رشد معنوی (اخلاق)

۲- نظم وانظباط 

۳- فرم زیبایی شناسی (جزوه ای پی دی اف در این باره )

 تاریخچه بودو

اولین رویداد  تاریخی کلمه بودو در کویوگونکان (کتاب تاریخی در مورد رخدادهای نظامی در خاندان تاکدا) به  قرن ۱۶ بر میگردد. بودو برای توصیف شیوه زندگی سامورایی به جای استفاده از تکنیک های رزمی مورد استفاده قرار گرفت. که این همان بوشیدو(Bushido) به معنای راه و رسم سامورایی می باشد.

قرن هجدهم(۱۸۶۸) امپراتور مِی‌جی  برتخت نشست و دوره جدیدی در ژاپن آغاز شد.در این دوره  ژاپن به سمت مدرن گرایی سوق داده شد.در نتیجه بازسازی های مِیجی برای مدرن سازی سنت های ناکار آمد  گذشته  آغاز شد.آنگاه  بودو راه رزمی ژاپن ، پس از بازسازی مِیجی به عنوان راهی برای حفظ و تطابق مهارت های مبارزه سنتی با جامعه مدرن ظهور کرد .بودو معنایی جدید به خود گرفت و به  گِندای بودو (Gendai budo) یعنی بودو مدرن شناخته شد . بودو قدیم نیز  کوریو بودو (Koryu Budo) به معنای بودو کلاسیک نام گرفت.

تفاوت  بودو کلاسیک با بودو مدرن

هدف اصلی بودو مدرن نیز رشد معنوی و روانی است، در حالیکه استفاده از تکنیک ها هدف دوم است. در بودو مدرن  هیچ دشمن خارجی وجود ندارد، بلکه  درون ماست و خودمان هستیم که باید با آن مبارزه کرد. بعد از بازسازی مِیجی و آغاز بودو مدرن بسیاری از سبکها عبارت جوستو (jutsu) به معنای هنر یا تکنیک را جایگزین دو(do) به معنای مسیر کردند  یا به انتهای نام خود دو (do) اضاف کردند.

بنابراین جوجوتسو (جوجیتسو) و کن جوتسو یا… مربوط به دوران بودو کلاسیک به تریب به جودو و کن دو در پیروی از بودو مدرن تغییر نام دادند.و کاراته  و… نیز دو( do)  را به خود گرفتند.

طرفداران بودو مدرن اظهار میکنند که این  روشی هست که عناصر قابل توجه ای از حقیقت و استرس را در روش هایی که برای جامعه مدرن ما قابل قبول هستند شامل میشود. و بنابراین استدلال می کنند که پیشرفت جنبه های ورزشی  بیش از روش های سنتی است.

با این حال از لحاظ تئوری اهداف و حقیقت هنرهای امروزی همانند بودو کلاسیک هست .

انجمن بودو ژاپن (Nippon Budo Kyogikai)  در فلسفه بودو این چنین بیان میکند :

تمرین کنندگان هنگام تلاش برای متحد کردن ذهن ،تکنیک و بدن ، مهارت ها را بررسی کنند. شخصیت خود را توسعه دهید، احساسات اخلاقی خود را افزایش دهید و رفتارهای محترمانه و مودبانه را پرورش دهید.این کارها  بطور پیوسته  یک ویژگی قابل تحسین به شخصیت عمل کننده می بخشد . چنین  توسعه ای در انسان به رفاه اجتماعی و هماهنگی اجتماعی کمک خواهد کرد و در نهایت به مردم جهان کمک خواهد کرد.

 استاد  گوگِن یاماگوچی (Gogen Yamaguchi) موسس سازمان گوجوکای کاراته  و استاد سوسای اویاما در گوجوریو-کاراته درباره بودو بیان میکند :

بودو در فضای  صلح آمیزی سرچشمه نگرفته بود.در آن زمان حفاظت از زندگی لازم بود و باید یاد گرفته می شد از بودو چگونه به عنوان یک سلاح استفاده شود و مسئولیت های خود را به عنوان یک جنگجو تحقق بخشد.این وظیفه جنگجویان برای توسعه روحشان بود. دستیابی به یک تکنیک برای حفاظت از خود لازم بود و باید یک روح قوی داشت تا با آن ارتباط برقرا کند .

در بیانی به نقل از سوسای اویاما ،بنظر میرسد ایشان بخوبی بودو را درک کرده اند وسبک خود کیوکوشین کای را براساس بودو بنیاد کرده اند و در حقیقت کیوکوشین کای کاراته-دو می باشد .سوسای اویاما  :
کاراته بیشترین شباهت به  ذِن را از میان همه هنرهای رزمی  داراست  . شمشیر را رها کرده است . که معنای آن  فراتر از اندیشه غلبه و شکست  است و تبدیل به مسیری  برای تفکر و معیشت  برای دیگران شده است.بنابراین معنای آن، به عمیق ترین سطوح تفکر انسانی رسیده است.

برای یک مدت طولانی من تاکید کردم که کاراته ، بودو است. و اگر بودو از کاراته گرفته شود چیزی جز یک ورزش کاراته نیست ،کاراته و حتی کاراته محبوب را نمایش می دهد اما این ایده آموزشی صرفا وابسته به محبوبیتشان هست .کاراته ای که بودو را کنار گذاشته است هیچ جوهری ندارد. این چیزی جز یک روش وحشیانه مبارزه یا ابزار تبلیغاتی برای سود نیست. مهم نیست که چقدر محبوب می شود، بی معنی است.

در پایان برای جلو گیری ازابهام  در تعریف بوجوتسو و بودو  در قدیم و جدید در مطالب فوق، تعاریف زیر را در نظر بگیرید:

۱-بوجوتسو مدرن و کلاسیک : هنر های رزمی

۲-بودو کلاسیک : راه رزمی 

۳-بودو مدرن : ورزش های رزمی