دوجو ( 道場Dojo:)

< دوجو اویاما ( ۱۹۶۰) در دانشگاه ریکیئو توکیو،در نزدیکی جایی که بعدها هونبو دوجو کیوکوشین کای کان بازگشایی شد >

یک دوجو ، یک سالن یا فضا برای یادگیری فراگیر یا مدیتیشن است. این به طور سنتی در زمینه هنرهای رزمی است ، اما به طور فزاینده ای در زمینه های دیگر مانند مدیتیشن و توسعه نرم افزار مانند (Dojo Foundation) مشاهده شده است.

تاریخچه

<اندی هوگ در حال ذاذن داخل معبد>

این اصطلاح از دو کلمه جو(jo)  به معنای مکان و دو(do) به معنای راه تشکیل شده است. درنتیجه دوجو به ژاپنی به معنای مکان راه است ومفهوم آن مکانیست که در آن یک راه یا مسیری را طی میکنیم . در ابتدا دوجو به معابد اضاف شد  و مکانی رسمی برای آموزش هنرهای ژاپنی بود که در یک مسیر (do) به فرجام برسند. دو(do) ازتائو چینی (Tao / Dao)  به معنای راه یا مسیر گرفته شده است. گاهی سالن مِدیتِیشِن ،محل تمرین ذن بودیسم بود که به مراقبه مینشستند (ذاذن) ،که دوجو نامیده می شد . در این باره اصطلاح جایگزین ذن-دو ( zen-do) ) خاص تر است و بطورگسترده ای استفاده می شود.با این حال گروه های اروپایی سوتوذن وابسته به انجمن بین المللی ذن ترجیح میدهند از واژه دوجو به جای ذن-دو استفاده کنند. در ژاپن هر مرکز تربیت بدنی ، از جمله کشتی حرفه ای میتواند دوجو نامیده شود.اما در غرب زمانی که مربوط به فعالی بدنی هست ، به طور انحصاری برای هنر های رزمی ژاپنی مانند آیکیدو ، جودو ، کاراته و.. استفاده می شود .

در هنرهای رزمی

این واژه در اصل برای هنرهای رزمی ژاپن مناسب است . دوجو با اندیشه ای خاص مطرح شده است و به خوبی توسط  کاربران آن اداره می شود. در یک دوجو کفش پوشیده نمی شود.
در بسیاری از سبک های سنتی ، درابتدا یا درپایان جلسه آموزشی، یک آیین تمیز کاری به نام سوجی (sōji) انجام میشود . علاوه بر مزایای بهداشتی آشکار، تمیز کردن منظم  آن نیز که  به تقویت این حقیقت می انجامد واجب است توسط  شاگردان ( یا شاگرادن خاصی مثل اوچی دِشی (uchi-deshi) )، پشتیبانی و اداره شود نه کادر آموزشی مدارس…
این نگرش در بسیاری از دوجوهای مدرن شکست خورده است.مهم نیست که یک شاگرد خارج از دوجو یک دکتر، وکیل، و یا تجار باشد، او می تواند دوجو را با دیگر افرادی که با آنها آموزش می بیند تمیز کند. اگر همه معتقدند این محل آموزش و خودکفائی است، پس چگونه دیگران آن را پاک نکنند؟ 

-این مکان ماست.

<سوسای محلی  در معبد که مراسم مذهبی در آن برگزار شد را تمیز کرد.>

معنویت دوجو

بسیاری از دوجو های سنتی از الگوی شومِن (shomen) به معنای جلودار یا به مفهوم درصف جلو قرار گرفتن استفاده می کنند.شومِن به دیوار اصلی اشاره دارد که در آن یک پُرترِه از بنیان گزار دوجو یا یک جعبه از یادبود های بنیان گذار دوجو مثل خاکستر آن و… به نام کامی دانا (kamidana) قرار دارد،کامی دانا از آیین باستانی شینتوژاپن الهام گرفته شده است که یک ستایشگاه  خانگی می باشد .این جایی است که شاگردان در هنگام ورود به دوجو و درابتدای کلاس به نشانه احترام به بنیان گذار دوجو رو به آن تعظیم می‌کنند.

الگوی شومِن شامل جایگاه هایی هست که شاگردان بر حسب درجه در آن وارد می شوند.برترین جایگاه کامیزا (Kamiza) ومتضاد آن یعنی  پایین ترین آن شیموزا (shimoza)نام دارد . با توجه به شومِن، شاگردان با درجه بالاتر از بالای گوشه سمت راست به سمت جایگاه پاین تر، یعنی گوشه سمت چپ بر حسب درجه قرار میگیرند. 

ساختار دوجو

بنابراین شومِن (دیواراصلی دوجو) می تواند جایگاه  افتخار موسوم به کامیزا (Kamiza) ومحل فهرست قوانین و مقررات  هنرهای رزمی موسوم به دوجو کُن (Dōjōkun) باشد.این جایگاه را میتوان با یک عکس پُرترِه از استادان بزرگ و یا همانطورکه در ژاپن  پیش از آن معمول بوده با یک کوزه حاوی خاکستر بنیانگذار دوجو تزیین کرد(کامی دانا).
هنگامی که روبروی شومِن قرار میگیریم ، دیوار سمت راست شومِن، جوسِکی (Joseki) نام دارد.جوسِکی به جایگاه بالا یا صندلی بالا اشاره دارد.این جایگاهی هست که شاگردان ارشد ومربیان در آن قرار میگیرند و احترام می گذارند.این جایگاه محفوظ است وجایی برای رتبه های پایین تر در آن نیست.
در مقابل جوسِکی،شیموسِکی(Shimoseki) قرار دارد و به صندلی یا جایگاه پایین اشاره دارد.در این جایگاه رتبه های پایین  قرار میگیرند و احترام میگذارند. 

در وسط دوجو که در آن تمرین می کنیم، کِیکو جو (Keikojo) یا ایمبِرو جو (Embrujo) گویند. این مکان  میتواند محل نشست همه کمربند ها نیز در نظر گرفته شود (همان تاتمی).

پشت دوجو، به طور ایده‌آل جاییست که شاگردان  وارد می‌شوند.این همان جایگاه مقابل کامیزا است که شیموزا (shimoza) نام دارد.در طول تعلیم ،این جایی است که شاگردان از آن به کامیزا نگاه می‌کنند.اگر جایی برای ناظران وجود داشته باشد، این درست همان جایی است که به آن تعلق دارد.
نزدیکی ورودی یا درب دوجو یک فاکتور کلیدی برای تعیین جایگاه پایین(شیموزا) است .

به لابی یا راهرو ورودی دوجو، گِنکان (Genkan)گفته میشود .این مکان جایست که کفش هایمان را در می آوریم (محل رختکن).

جالب است که چرا ژاپنی‌ها جایگاه پایین‌تر را درب در نظر می‌گیرند. زیرا از زمان سامورایی نقل است که مکان نزدیک درب ناامن است زیرا در آنجا یک متجاوز وارد می شود. در این جایگاه شاگردان میتوانند ازاستاد خود دفاع کنند .برای همین این جایگاه پایینی در دوجو است .

البته که ممکن است دوجوی شما یک سالن سراسر پوشیده از تاتمی باشد و این مطالب تنها آشنایی با اصطلاحات دوجو بود .همچنین مهم نیست شما آموزش کاراته را در کجا فرا میگیرد آن مکان دوجوی شماست ،مکانی که شمارا دریک مسیر به اهدافتان میرساند چه یک مکان سرباز باشد چه یک مکان سرپوشیده….

مرکز آموزش و مدیریت  یک سبک از هنرهای رزمی، هونبو دوجو (Honbu dōjō) نام دارد.

طبل  تایکو

دربسیاری از دوجو های سنتی طبلی بنام تایکو(Taiko) وجود دارد که آغاز و پایان کلاس را اعلام میکند .

شروع کلاس:

-به تعداد ۳بار : ۴ضربه پیاپی ،بین هر ۴ضربه یک مکث کوتاه انجام میشود.

هر ضربه بیانگرکلمات عبارت ها جی ما ری( JI MA RI HA)  به معنای شروع است.

-به تعداد ۳بار:۶ضربه پیاپی ، بین هر ۶ضربه یک مکث کوتاه انجام میشود.

هر ضربه بیان گر کلمات عبارت سی یو کو نا ری یو  (Tsu yo ku na re yo)می باشد که  به معنای ما قوی خواهیم بود ،است.

– چند ضربه سریع پیاپی(۶) و  بدون مکث  در انتهای ۶ ضربه آخر

-در انتها یک ضربه محکم .

پایان کلاس :

-به تعداد ۳بار: ۳ضربه پیاپی ،بین هر۳ ضربه یک مکث کوتاه انجام میشود.

هر ضربه بیانگرکلمات عبارت اُ وا ری ( WA RIO)  به معنای پایان است.

-به تعداد ۳بار:۷ ضربه پیاپی ، بین هر ۶ضربه یک مکث کوتاه انجام میشود.

هر ضربه بیانگرکلمات عبارت ها یا کو کا یی ری یو ( YA KU KA E RE YOHA)  به معنای عجله کردن و رفتن به خانه  است.

-چند ضربه سریع پیاپی(۷) و بدون مکث در انتهای ۷ ضربه آخر

-در انتها یک ضربه محکم .